Hronološka karta Bogdana Bogdanovića

  • 1922. Rođen u Beogradu, 20. avgusta. Otac Milan bio je književni kritičar, predsednik Udruženja književnika i direktor Narodnog pozorišta. Majka Mileva (rođ. Mihailović) bila je profesor francuskog jezika u gimnaziji. Roditelji, veoma društveni, okupljali su u svom stanu u Vojvode Milenka, a potom na Đermu, kulturno-intelektualnu elitu Beograda, tako da je Bogdan još kao đak došao u kontakt sa mnogim piscima i umetnicima.
  • 1940. Maturant Druge muške realne gimnazije.
    • Upisuje studije arhitekture na Tehničkom fakultetu u Beogradu.
  • 1941-1944. Okupaciju provodi u Beogradu, čitajući i dajući časove đacima.
  • 1944. Dobrovoljni učesnik Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije.
  • 1945. Ranjen na Sremskom frontu u Istočnoj Bosni. Demobilisan u činu poručnika. Dobija orden za hrabrost.
  • 1945-1950. Nastavak studija.
    • Kao student zaposlen u Urbanističkom institutu čiji je direktor bio Nikola Dobrović.
  • 1950. Diploma Arhitektonskog fakulteta. Diplomski rad „Urbanistički plan za ostrvo Lopud kod Dubrovnika“ kod prof. Nikole Dobrovića.
    • Pripravnik na Katedri za urbanizam.
  • 1951-1952. Izgradnja prvog objekta – Spomenika jevrejskim žrtvama fašizma u Beogradu.
  • 1953. Asistent na Katedri za urbanizam Arhitektonskog fakulteta.
  • 1953-1959. „Sedam asketskih godina“ bez porudžbina, u kojima se bavi „bez mnogo volje“ urbanizmom i „mašta, izučava stare svetove i crta nenaručene imaginarne spomenike“.
  • 1958. Prva knjiga: „Mali urbanizam“.
  • 1958-1950. Oformljava Grupu za mali urbanizam pri Urbanističkom zavodu Beograda (sa arhitektima S. Ličinom, Z. Žunkovićem i dr.), koja radi za potrebe Saveta za urbanizam grada Beograda, u vezi sa donošenjem Regulacionog plana Opštine Stari grad krajem 1950-ih.
  • 1960. Docent na Katedri za urbanizam.
    • Oktobarska nagrada grada Beograda za Spomen kompleks u Sremskoj Mitrovici.
  • 1962. Prvi serijal predavanja na fakultetu „Razvoj naselja“ (kasnije „Istorija grada“).
  • 1964. Vanredni profesor.
    • Velika nagrada arhitekture Saveza arhitekata Jugoslavije.
    • Daje predlog smernica za reformu nastave na fakultetu.
  • 1964-1965. Tromesečni stručni boravak u Parizu – istraživanja u Nacionalnoj biblioteci i kurs revitalizacije starih urbanih celina.
  • 1964-1968. Predsednik Saveza arhitekata Jugoslavije.
  • 1965. Republička nagrada lista „Borba“.
    • Orden rada sa crvenom zastavom.
  • 1966. Oktobarska nagrada grada Beograda za Spomenik u Jasenovcu.
  • 1968. Počasni građanin grada Mostara.
  • 1969. Nagrada Saveza boraca Jugoslavije.
  • 1969-1970. Desetomesečni boravak u Americi – studijski rad u univerzitetskim bibliotekama.
  • 1970. Dopisni član SANU.
  • 1970-1972. Dekan Arhitektonskog fakulteta.
    • Predsednik komisije za reformu nastave na Fakultetu, na osnovu koje se formira „Nova škola arhitekture“.
  • 1972. Redovni profesor Arhitektonskog fakulteta.
    • U nastavu uvodi izborni kurs „Simboličke forme“.
  • 1973. Počasno priznanje na 12. Bijenalu umetnosti u Sao Paolu.
  • 1973-1974. Principi „Nove škole arhitekture“ se dovode u pitanje i napuštaju.
  • 1974. Nagrada lista „Politika“ za dostignuća u likovnoj umetnosti.
  • 1976. Otvara „Seosku školu za filozofiju arhitekture“ u Malom Popoviću na Kosmaju kod Beograda, i tu prenosi kurs „Simbiličke forme“.
  • Sedmojulska nagrada za životno delo.
  • 1981. Nagrada AVNOJ-a.
  • Ostavka na članstvo u SANU.
  • 1982-1986. Gradonačelnik Beograda, na inicijativu Ivana Stambolića, predsednika Saveza komunista Srbije.
  • 1984. Orden komandira Legije časti.
  • 1985-1986. Organizuje Međunarodni konkurs za preuređenje Novog Beograda.
  • 1986. Član Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije.
  • 1987. Poslednje predavanje na Arhitektonskom fakultetu.
    • Član i osnivač Međunarodne akademije arhitekture (IAA, Sofija).
    • Nakon osme sednice Centralnog komiteta objavljuje pismo protiv aktuelne politike na više od 60 strana.
  • 1989. Piranezijeva nagrada.
  • 1990. Prestanak rada škole u Malom Popoviću usled političkog pritiska.
  • 1993. Nezadovoljan političkim prilikama, sa suprugom Ksenijom napušta zemlju, najpre odlazeći u Pariz, potom u Beč. U Beču će nastaviti da živi do kraja života.
  • 1994. Inostrani član Ruske akademije arhitekture i građevinskih nauka.
  • 1997. Herderova nagrada.
  • 1998. Član Bavarske akademije lepih umetnosti.
  • 2001. Prvi boravak u Beogradu posle napuštanja zemlje.
  • 2002. Austrijski Časni krst prve klase za nauku i umetnost.
  • 2003. Zlatni orden grada Beča za posebne zasluge.
  • 2005. Predaje celokupnu crtačku zaostavštinu (preko 12.500 crteža) Arhitektonskom centru u Beču.
  • 2007. Međunarodna nagrada za vrtove „Carlo Scarpa“ za Spomen područje Jasenovca.
  • 2010. Umire u bolnici u Beču nakon srčanog udara, 18. juna.
    • Njegova urna položena je na Jevrejskom groblju u Beogradu.

KATALOG ARHITEKTONSKIH RADOVA

  1. Spomenik jevrejskim žrtvama fašizma, Beograd 1951–1952.
  2. Spomen-groblje žrtvama fašizma, Sremska Mitrovica 1959–1960.
  3. Spomenik palim borcima NOB-a, Prilep 1960–1961.
  4. Partizansko spomen-groblje, Mostar 1959–1965.
  5. Spomen-park „Slobodište“, Kruševac 1960–1965.
  6. Spomenik „Kameni cvet“, Jasenovac 1959–66.
  7. Spomenik revoluciji, Kosovska Mitrovica 1960–1973.
  8. Spomen-park revolucije, Leskovac 1964–1971.
  9. Spomenik istoriji borbe za oslobođenje 1804–1945, Knjaževac 1969–1971.
  10. Partizanska nekropola, Štip 1969–1974.
  11. Spomen-park na Garavicama, Bihać 1969–1981.
  12. Spomen-park borbe i pobede, Čačak 1970–1980.
  13. Spomenik početku ustanka, Bela Crkva kod Krupnja 1971.
  14. Nekropola žrtvama fašizma, Novi Travnik 1971–1975.
  15. Spomenik streljanim rodoljubima i Romima, Arapova dolina u Leskovcu 1971–1973.
  16. Spomenik slobode na Jasikovcu, Berane 1972–1977.
  17. Spomenik palim borcima revolucije, Vlasotince 1973–1975.
  18. Spomen-kompleks „Dudik”, Vukovar 1978–80.
  19. Spomen-park na Popinskoj reci, Štulac kod Vrnjačke Banje 1979–1981.
  20. Spomen-kompleks u Klisu kod Splita 1988. (srušen 1995.)

OSTALA DJELA

  1. Urbanistički plan za ostrvo Lopud kod Dubrovnika (1950, diplomski rad)
  2. Urbanistički plan naselja kod manastira Morače (1953)
  3. Stambeni kompleks Hidrotehničkog instituta „Jaroslav Černi“ u Beogradu (1954)
  4. Spomenik na Mojkovcu (1954, idejni projekat)
  5. Generalni urbanistički plan Mojkovca (1954-55)
  6. Spomenik za preuređenje Kalemegdanskog platoa u memorijalni kompleks – „Spomenik partizanu-borcu“ (1954-1960, konkursni projekat)
  7. Nekropola na Mojkovcu (1955, idejni projekat)
  8. Urbanistički plan naselja Pržna kod Tivta (1956)
  9. Urbanistički plan Petrovaradina (1956)
  10. Generalni urbanistički plan Cetinja (1957-58)
  11. Spomenik streljanim rodoljubima u Jajincima (1958, konkursni projekat)
  12. Spomen groblje boraca streljanih u okupiranom Beogradu na Novom groblju u Beogradu (1959, sa S. Ličinom)
  13. Rekonstrukcija vile kraljice Natalije na Plavincu kod Smedereva (1961)
  14. Memorijalni park „Bubanj“ u Nišu (1961, konkursni projekat)
  15. Rekonstrukcija centra Prilepa – glavni društveni centar (1962)
  16. Adonisov oltar u Labinu (1974)
  17. Grobnica Dušana Petrovića Šaneta u Aranđelovcu (1980)

KNJIŽEVNO STVARALAŠTVO

  • 1958. Mali urbanizam (izd. Narodna prosvjeta), Sarajevo
  • 1963. Zaludna mistrija: doktrina i praktika bratstva zlatnih (crnih) brojeva (izd. Nolit), Beograd
  • 1966. Urbanističke mitologeme (izd. Vuk Karadžić), Beograd
  • 1973. Nature and the Goddess of Remembrance, 12 Necropolises and their Symbological Classification (izd. Muzej savremene umetnosti), Beograd
  • 1976. Urbs i logos: ogledi iz simbologije grada (izd. Gradina), Niš
  • 1978. Povratak grifona: crtačka heuristička igra po modelu Luisa Karola (izd. Zamak kulture), Vrnjačka Banja
  • 1979. Rogata ptica (separat iz časopisa „Sinteza“ br. 5), Kruševac
  • 1982. Gradoslovar (izd. Vuk Karadžić), Beograd
  • 1983. Povratak grifona: crtačka heuristička igra po modelu Luisa Karola propraćena uvodnim ogledom Ljerke Mifke (izd. Jugoart), Beograd
  • 1986. Eeji: epistoralni eseji (sa Radom Iveković, izd. Prosveta), Beograd
    • De Gušteribus (sa Radom Iveković, izd. Bogdan Bogdanović i Miodrag Dramićanin), Beograd
    • Krug na četiri ćoška (izd. Nolit), Beograd
  • 1988. Mrtvouzice: mentalne zamke staljinizma (izd. August Cesarec), Zagreb
  • 1990. Knjiga kapitela (izd. Svjetlost), Sarajevo
  • 1993. Grad kenotaf (izd. Durieux), Zagreb
  • 1994. Grad i smrt (izd. Beogradski krug), Beograd (prevod austrijskog izdanja „Die Stadt und der Tod“, Klagenfurt 1993)
    • Architektur der Erinnerung, (izd. Wieser Verlag), Klagenfurt
  • 2001. Grad i budućnost (izd. Naklada Mlinarec – Plavić), Zagreb (prevod austrijskog izdanja „Die Stadt und die Zukunft“, Klagenfurt 1997)
    • Glib i krv (izd. Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji), Beograd
  • 2007. O sreći u gradovima (izd. Prosveta), Beograd (prevod austrijskog izdanja „Vom Glück in dem Städten“, Wienn 2002)
  • 2008. Tri ratne knjige (Grad i smrt; Srpska utopija; Grad i budućnost, izd. Mediterran Publishing), Novi Sad
    • Platonov tajni roman: Platonov gradoslovni nauk (izd. Mediterran Publishing), Novi Sad
  • 2009. Zelena kutija: knjiga snova (izd. Mediterran Publishing), Novi Sad (prevod austrijskog izdanja „Die Grüne Schachtel: Buch der Traume“, Wienn 2007)
  • 2011. Ukleti neimar (izd. Mediterran Publishing), Novi Sad (prevod austrijskog izdanja „Der verdammte Baumeister: Erinnerungen“, Wienn 1997)

Izvor: Centar za istraživanje i valorizaciju graditeljskog nasleđa “VAM”.

Povezani članci:

Izložba “Večito” u Mostaru (9. maj – 3. juni 2024.)