Rade G. VUKOVIĆ

RADE (GOJKA) VUKOVIĆ, rođen 1926.* godine u Mostaru, najmlađi sin poznatih mostarskih revolucionara Gojka i Zlatke Vuković. Otac Gojko je poginuo pavši sa krova kuće koju je popravljao 1934. godine. Majku Zlatku i brata Slobodana su ubile ustaše u Mostaru početkom avgusta 1941, u avgustu 1942 gine na Romaniji najstariji brat Mladen, a sestru Radojku ustaše hvataju kao partizanku i šalju u Jasenovac gdje je ubijena 1943. Rade je umarširao u oslobođeni Mostar 14. februara 1945. i vratio se praznoj roditeljskoj kući u Donjoj mahali. Iako je štab divizije zahtijevao da se kao jedini preživjeli član ove porodice povuče iz borbenih jedinica i zadrži u Mostaru, Rade nije prihvatio i nastavio je da učestvuje u oslobodilačkim operacijama dolinom Neretve, prema Konjicu i Ivan-planini. Bombaš, od 13.12.1944. pomoćnik komesara Omladinske čete koja se sastojala od oko 70 omladinaca. Poginuo je na Ivan-sedlu kod Konjica marta 1945. kad je neoprezno rukovao bombom (po drugom izvoru, „nespretno rastavljajući tromblon“).

U okviru Muzeja Hercegovine otvorena je 1984. godine spomen-kuća Gojka Vukovića sa muzejskom postavkom o životu i djelu porodice Vuković. Ansambl “Mostarske kiše” posvetio je jednu pjesmu Vukovićima (pjesma “Zlatka Vuković”, tekst: Mišo Marić, muzika: Josip Sliško). Dječji dom u Mostaru nosio je ime Rade Vukovića od 1962. do 2000. godine.

ODLOMAK IZ LITERATURE:

“Stariji su otišli u partizane, a mi najmlađi, uzrasta današnjih pionira, bili smo organizovani po grupama. Održavali smo redovne sastanke. Rukovodilac moje grupe je bio Šemsudin Čatrnja – Šone… Borili smo se na svoj način. Onesposobljavali neprijateljske kamione… Stavljali klampe pod gume… Razbijali sijalice, jer su ilegalci u Mahali najviše noću radili i tada se kretali. Iz toga perioda mi je najviše u sjećanju ostala hrabrost najmlađeg Vukovića. Rade, koji je bio jedno dvije godine stariji od mene. Sjećam se kao sad, kamion natovaren pirinčom, vozi kroz mahalu prema aviatici. On se penje i izbacuje vreće pirinča. Taj bi se pirinač dijelio porodicama čiji su branitelji bili u partizanima. A za takve stvari se glava gubila…” (Mišo Marić, “Još ima Vukovića u Mahali”, iz razgovora sa Esadom Bubićem, 1972.)

 „Komandir 2. voda Danilo Vukoje i vodni politički delegat Rade Vuković su, koji dan ranije u borbi s četnicima, u selu Dubočani bili opkoljeni sa svojim borcima na isturenoj kamenoj čuki. Nisu se povukli kako je naređeno, jer su smatrali da im prirodni zakloni omogućavaju da se mogu oduprijeti i desetostruko nadmoćnijem neprijatelju. Žestoki tutanj i dim sa kamenog uzvišenja oko kojeg se vodila borba, privukli su pažnju boraca u odstupanju i, druga dva četna voda, sa članovima štaba bataljona zastala su i kontra-napadom rastjerala četnike koji su 2. vod držali u okruženju. »Kolektivno smo odlučili: nema povlačenja!«, odgovorio je delegat voda Rade Vuković komesaru čete Anđelku Beloviću kad je komesar istrčao navrh čuke, oko koje je ležalo nekoliko poginulih četnika. Tako je rekao mostarski skojevac Rade, jedini preostali član porodice Gojka Vukovića (…) “

* Na spomen-ploči na porodičnoj kući navedena je 1930. kao godina rođenja.