Ismet M. MILAVIĆ 

ISMET (MEHMEDA) MILAVIĆ, rođen 12. februara 1907.* u Mostaru. Sudija. Predratni član KPJ. Aktivan u Muslimanskoj narodnoj biblioteci gdje je bio član upravnog odbora. Nakon studija radio je u Stocu, odakle je početkom 1941. godine premješten u Sarajevo. Tamo se povezao sa partijskom organizacijom i radio po njenim direktivama. BIo je član jedne partijske ćelije intelektualaca u Sarajevu kojoj su, pored drugih, pripadali i Slaviša Vajner Čiča i Oskar Danon. Neke vrlo odgovorne zadatke je dobivao i neposredno od člana Pokrajinskog komiteta KPJ za BiH, Avde Hume. Posebno su bili dragocjeni podaci koje je sakupljao preko jednog domobranskog pukovnika u Sarajevu…

Uhapšen je aprila 1942. nakon provale. Poslije dugotrajnih saslušavanja i mučenja u sarajevskoj policiji, početkom maja 1942. godine, sa drugim brojnim uhapšenicima, upućen je u koncentracioni logor Jasenovac. Određen je za rad u u Njemačkoj te je nakon kraćeg boravka u zloglasnom logoru vozom otpremljen u Zemun u gestapovski logor na Sajmištu. Nakon toga upućen je u  njemački zatvorenički logor u Narviku, Norveška.  

Težak logorski rad i život u lošim uslovima znatno su mu ugrozili zdravlje. Prilikom jednog polaska na rad, od bolesti i iznemoglosti pao je u stroju. Izdvojen je iz stroja i ubijen istog dana. (Prema nekim izvorima, bio je prebačen u logor za bolesne Beisfjord, gdje je streljan 17/18. jula 1942.* godine. Prema podacima ustupljenim redakciji iz norveškog muzeja, ubijen je jer je pokušao odbraniti drugog zatvorenika.)

Podaci o Ismetu Milaviću čuvaju se u norveškom Muzeju za rat i mir u Narviku.

ODLOMAK IZ LITERATURE: sjećanja preživjelog zatvorenika:

„Bejsfjur (Beisfjord, prim.a.) sa Jerndvatnom (»brdo smrti«), osnovan 26. juna 1942. godine, sa 894 internirca, a rasformiran nakon 3,5 mjeseci. Preživelo je 142, a streljano ili pomrlo od gladi i zime 752 interniraca, među kojima su bili iz Hercegovine: Brkić Muhamed, Dizdar Ahmet, Milavić Ismet, Mišanović Dragutin, Pašić Ismet, Šipovac Borivoje, svi iz Mostara, te Tarahija Šećo iz Konjica i Adil Grebo iz Ljubinja. Preživjeli su prebačeni u logore Korgen i Usen.“

„Najviše Hercegovaca je bilo zatočeno u logorima Bejsfjur i Usen, sjeverna Norveška. Život interniraca bio je neobično težak, posebno u vrijeme kad su ih čuvali pripadnici SS trupa. Pored gladi i zime (koja je po nekad prelazila i —40°C, kao i iscrpljujućeg fizičkog rada, SS-ovci su naše ljude svakodnevno i ubijali. Živjeli smo u barakama, po 40 do 50 u jednoj sobi. Internirci su radili na izgradnji puteva, železničke pruge i kamenolomima, na sječi šume, te na podizanju utvrđenja i bunkera u srednjoj Norveškoj. U logorima u srednjoj Norveškoj vladao je teror kao u sjevernim logorima, ali je bilo manje masovnih streljanja koja su vršili esesovci – da bi nas se što prije riješili. Glavni cilj im je bio da stvore uslove u kojima će se povećati broj bolesnih i iznemoglih: izgladnjivanjem, hladnoćom, napornim radom, maltretiranjem, kupanjem u ledenom jezeru, raznim dezinfekcijama i tako dalje, da bi se nakon toga nalazio povod za masovno strijeljanje (tifus, bjekstva i slično). Evo i dva primjera masovnih strijeljanja, gde su stradali drugovi iz Mostara i Konjica. Nakon jednog masovnog strijeljanja u Bejsfjuru, izvršenog u noći između 17. i 18. jula 1942. godine, esesovci su strijeljali 271 internirca, prilikom preseljenja logora na »brdo smrti« (Jernvatn), u krugu su i izvan logora ubili 12, a na putu do pristaništa još 14 ljudi. Među njima je bio i Ismet Milavić iz Mostara.“

* prema izvoru “Spomenica Mostara 1941-1945.” i saradnicima Centra za rat i mir u Narviku u Norveškoj, Ismet Milavić je rođen 1907. godine i streljan 1942. godine.