Adem I. BUĆ, narodni heroj 

ADEM (IBRAHIMA) BUĆ, rođen 15. decembra 1914. godine u selu Bivolje Brdo, kod Čapljine. Živio u Mostaru od djetinjstva, kuda se preselio sa roditeljima i sestrom Azizom 1916. Osnovnu školu i četiri razreda gimnazije završio je u Mostaru, a potom je prešao u Beograd gde je upisao Srednju tehničku školu, geodetski odsjek. Izvjesno vrijeme je radio kao geometar u Daruvaru. Poslije odsluženja vojnog roka 1939. godine vratio se u Mostar i zaposlio u Geodetskoj upravi. Revolucionarnom omladinskom pokretu pristupio je kao učenik u Beogradu. Član SKOJ-a od 1939, a KPJ od avgusta 1940. godine.

Mobilisan neposredno pred početak Aprilskog rata 1941. godine, a poslije kapitulacije Jugoslovenske kraljevske vojske vratio se u Mostar. Aktivno je učestvovao u ilegalnim pripremama oružanog ustanka i do aprila 1942. radio kao ilegalac u okupiranom Mostaru. Kao sekretar partijske ćelije „Carina“, organizovao je prikupljanje oružja, municije i drugog materijala. U tom poslu oslanjao se na skojevski aktiv “Carine”, a pomagao ga je Teofik (Tefa) Kalajdžić.

Aprila 1942. stigao je u Bataljon, pošto se „nakon hapšenja, prilikom sprovođenja u policiju, otrgnuo agentima i pobjegao“. Upućen na politički rad na terenu 3. čete, u Blace i potom u Mostarski partizanski bataljon, gde mu je bila povjerena funkcija političkog radnika. Istakao se već u prvim akcijama Odreda prilikom borbe sa četnicima i u proboju prema Bjelašnici. Nakon četničkog puča stupio u Igmansku četu Romanijskog NOP odreda. Ranjen u napadu u Hadžićima i kao ranjenik sklonjen u okupirano Sarajevo. Pošto je posedovao lažna dokumenta liječio se u jednoj sarajevskoj bolnici, a poslije ozdravljenja se povezao sa partijskom organizacijom. Posle velike policijske provale u sarajevsku partijsku organizaciju u martu 1942. godine, Mijesni komitet KPJ za Sarajevo je bio razbijen. Prilikom obnove ovog komiteta, sredinom 1942. godine, Adem je, zajedno sa Džemalom Bijedićem, Mladenom Kneževićem i Reufom Galoševićem, postao njegov član. Krajem 1942. godine, trebalo je da pređe u Mostar da preuzme dužnost sekretara Mesnog komiteta KPJ, ali su ga početkom decembra na ulici u Sarajevu, iako je bio u uniformi domobranskog oficira, prepoznala dva ustaška agenta i uhapsila, jer su imali njegovu sliku. To se desilo u sklopu nove velike policijske provale u partijsku organizaciju. U ustaškom zatvoru „Ćemaluša“, bio je strahovito mučen, ali i pored toga isljednicima nije rekao ni riječi. Ubijen je 9. decembra 1942. godine, tako što je bačen kroz prozor s četvrtog sprata policijske zgrade (po nekim verzijama, prvo su ga ubili, zatim bacili s prozora da bi iscenirali samoubistvo).

Poslije oslobođenja, njegovi posmrtni ostaci su prenešeni u Mostari i sahranjeni 1965. na Partizanskom spomen-groblju u Mostaru, prema podacima od porodice Adema Buća i arhivu Radmila Brace Andrića (na Wikipediji NETAČNO stoji da su sahranjeni “u grobnici narodnih heroja u spomen-parku Vraca, na planini Trebeviću, kod Sarajeva”). Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije, 26. jula 1949. godine, proglašen je za narodnog heroja. Jedna ulica u Mostaru nosi njegovo ime. Bista narodnog heroja Adema Buća je otkrivena 30. aprila 1985. u parku hotela “Ruža”. Narodni heroj Adem Buć inspirisao je jedno umjetničko djelo – dramu “Zasjede” autora Rasima Filipovića (1950).

U prilogu je kratka biografija narodnog heroja Adema Buća (Refik Hamzić, “Mostarci narodni heroji Jugoslavije“, 1986. Izvor: CIDOM)